សង្គ្រាមប្រឆាំងភេរវកម្មនៅប្រទេសស៊ីរី បានបង្ខំឲ្យកងកម្លាំងយោធា របស់ប្រទេសរុស្ស៊ី និងទួគី ស្ទើរប៉ះទង្គិចគ្នាដោយអាវុធនៅតាមសមុទ្រ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី១៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥នេះ និងបានរុញច្រានឲ្យមានភាពតានតឹង និងប្រឈមដាក់គ្នាខាងសព្វាវុធ រវាងប្រទេសទាំងពីរយ៉ាងខ្លាំង នៅក្នុងសមុទ្រ មេឌីទែរ៉ាណេ ។
រុស្ស៊ីនិងទួគី មានគោលដៅវាយប្រហារទៅលើសំបុកលាក់ខ្លួន របស់ក្រុមភេវរករ ISIS នៅក្នុ ងប្រទេសស៊ីរីដូចគ្នា ប៉ុន្តែកងកម្លាំងយោធារបស់ប្រទេសទាំងពីរ ក៏តែងតែប៉ះទង្គិចគ្នាផងដែរ ដោយពាក្យសំដីនិងសព្វាវុធ ជាពិសេសគឺក្រោយពីកងកម្លាំងយោធារបស់ប្រទេសទួគី បានបាញ់ទម្លាក់ យន្តហោះចម្បាំងមួយគ្រឿងរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ី ។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃកន្លងមកនេះ ភាពតានតឹងរវាងរុស្ស៊ីនិងទួគី ហាក់ដូចជាមិនថយចុះសោះ គឺមានតែកាន់តែខ្លាំងឡើង នៅក្រោយទួគីបាញ់ទម្លាក់យន្តហោះចម្បាំងរុស្ស៊ី។ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី១៣ ធ្នូ ក្រសួងការពារជាតិរុស្ស៊ីបានកោះហៅជាបន្ទាន់ មន្ត្រីយោធាទួគី ប្រចាំទីក្រុងម៉ូស្គូ បន្ទាប់ពីនាវាចម្បាំងរុស្ស៊ី វិះតែនឹងបើកបុកគ្នាជាមួយកប៉ាល់នេសាទ ទួគី នៅសមុទ្រ Egée តំបន់មេឌីទែរ៉ាណេ ។
ឧប្បត្តិហេតុនេះ បានកើតឡើងនៅពេលដែលកប៉ាល់ចម្បាំងរុស្ស៊ី បានបោះយុថ្កានៅក្បែរកូន កោះក្រិកឈ្មោះ Lemnos ក្នុងសមុទ្រ Egée។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងការពារជាតិរុស្ស៊ី បានឲ្យដឹងថា នាវិកលើកប៉ាល់ចម្បាំងរុស្ស៊ី Smetlivy កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ បានសង្កេតឃើញកប៉ាល់នេសាទទួគីមួយគ្រឿង ដែលស្ថិតនៅប្រមាណមួយគីឡូម៉ែត្រ បានបើកលឿនស្លេវ តម្រង់ទៅកប៉ាល់រុស្ស៊ី ។
តាមក្រសួងការពារជាតិរុស្ស៊ី បានបង្ហាញថា ដោយសារតែកប៉ាល់នេសាទទួគី មិនឆ្លើយអ្វីទាំងអស់តាមវិទ្យុទាក់ទង កប៉ាល់រុស្ស៊ី បានប្រើអាវុធធុនតូចបាញ់សំដៅទូកនេសាទទួគី រហូតដល់ទូកទួគីត្រូវប្តូរទិសដៅ បើកបញ្ជៀសចេញយ៉ាងប្រថុចញ៉ុក ពីកប៉ាល់ចម្បាំងរុស្ស៊ី ។ នៅក្រោយព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃអាទិត្យ ក្រសួងការពារជាតិរុស្ស៊ី បានកោះហៅបន្ទាន់មន្ត្រីយោធាទួគី នៅម៉ូស្គូឲ្យចូលឆ្លើយបំភ្លឺ។ រហូតមកដល់ល្ងាចថ្ងៃអាទិត្យ រដ្ឋាភិបាលទួគីនៅមិនទាន់ចេញមុខនិយាយពីឧប្បត្តិហេតុនេះនៅឡើយទេ។
នៅលើសមុទ្រ កប៉ាល់ចម្បាំងរុស្ស៊ីនិងទួគី បានជៀសផុតរួចពីគ្រោះថ្នាក់បើកបុកគ្នា។ ប៉ុន្តែ គឺនៅលើអាកាស ដែលទួគីនិងរុស្ស៊ី កំពុងមានបញ្ហាជាមួយគ្នា។ ទីក្រុងម៉ូស្គូនិងអង់ការ៉ា កំពុងមានវិបត្តិការទូតជាមួយគ្នាយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ បន្ទាប់ពីទួគីបានបាញ់ទម្លាក់យន្តហោះចម្បាំងរុស្ស៊ី ដែលបើតាមទួគីថា យន្តហោះចម្បាំងរុស្ស៊ី បានបើករំលោភចូលដែនអាកាសតួកគី ។
ក្រៅតែពីប្រកាសដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច លើទួគី លោកពូទីន ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី កាលពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុន បានបញ្ជាឲ្យកងទ័ពរុស្ស៊ីប្រុងជើងការជានិច្ច ដើម្បីវាយប្រហារលើកម្លាំងនានា ដែលអាចគំរាមកំហែងកងទ័ពរុស្ស៊ីក្នុងទឹកដីស៊ីរី។ លោកប្រធានាធិបតីពូទីន អាចចង់និយាយសំដៅវត្តមានយន្តហោះទួគី ដែលរុស្ស៊ីចោទថា បានបើកតាមបាញ់ទម្លាក់យន្តហោះរុស្ស៊ី ក្នុងទឹកដីស៊ីរី កាលពីចុងខែវិច្ឆិកា។
នៅក្នុងពេលដែលរុស្ស៊ីនិងទួគី កំពុងស្គាល់ភាពតានតឹងនឹងគ្នានេះ ក្រសួងការពារជាតិទួគី កាលថ្ងៃអាទិត្យ ក៏បានប្រកាសហាមដាច់ខាត មិនឲ្យបុគ្គលិកនាយទាហានទួគី ធ្វើដំណើរទៅទឹកដីរុស្ស៊ី ក្នុងហេតុផលសន្តិសុខ ។
សូមរំឭកជូនបន្តិចថា កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥ កន្លងទៅនេះ លោកប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីវ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន ក្នុងឋានៈជាអគ្គមេបញ្ជាការកំពូលនៃប្រទេស បានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដ៏សំខាន់ៗ ក្នុងសម័យប្រជុំប្រចាំឆ្នាំ នៃថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងការពារជាតិ និងក្រុមនាយទាហានជាន់ខ្ពស់ ជាមេបញ្ជាការកងទ័ពប្រភេទប្លែកៗ។ លោក ពូទីន បានចាប់ផ្តើមពីប្រតិបត្តិការ ដែលកងអាកាសរុស្ស៊ី បំពេញនៅស៊ីរី តាំងពីថ្ងៃទី៣០ កញ្ញាកន្លងមក ដោយបានបំផ្លាញយ៉ាងក្រាស់ក្រែលទៅហើយហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ពួកភេវរជន នៃអង្គការ ”រដ្ឋអ៊ីស្លាម“ ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ជាតិរុស្ស៊ី តែម្តង។
តាមប្រសាសន៍លោកពូទីន តែក្នុងរយៈពេលមិនដល់២ខែកន្លះផង កងអាកាសរុស្ស៊ីបានចេញ ប្រតិបត្តិការប្រមាណ៤០០០លើក ដោយបានកម្ទេចទីតាំង ពួកភេវរជន នៃ “អង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាម” ISIL អស់ជាង៨០០០កន្លែងនៅស៊ីរី លុះទាល់តែពួកវាធ្លាក់ខ្លួនគ្រាំគ្រាទៅហើយ។ លោកបានពន្យល់បំភ្លឺថា មូលហេតុដែលញ៉ាំងរុស្ស៊ី ឲ្យធ្វើអន្តរាគមន៍នៅស៊ីរី ពីព្រោះក្នុង៤ឆ្នាំកន្លងទៅ នៃជម្លោះនៅស៊ីរី ISIL ចេះដណ្តើមយកបាន២ភាគ៣ ដែនដីប្រទេសនេះ ទៅហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះ លើដែនដីសហព័ន្ធរុស្ស៊ីឯណេះ ដំណើរការក៏ទាំង ”កោសិកា” របស់ក្រុមភេវរជន ប្លែកៗ បូកទាំង “កោសិកា” របស់ ISIL ទៅផង ដែលស្ថាប័នសន្តិសុខជាតិរុស្ស៊ី FSB រមែងកំចាត់ពីមួយពេលទៅមួយពេល។
ក្នុងសុន្ទរកថានោះ ចៅហ្វាយវិមានក្រេមឡាំង មិនភ្លេចឡើយពីយោធារុស្ស៊ី ដែលបំពេញកាតព្វកិច្ចខ្លួន ក្នុងប្រតិបត្តិការនោះស្រាប់តែអភ័ព្វស្លាប់ទៅ។ ដោយបញ្ឆិតបញ្ឆៀងទៅទួគី កុំឲ្យចាត់ចែងឡើងជាអំពើបង្កហេតុអ្វីណា ប្រឆាំងនឹងយោធារុស្ស៊ីទៀតឡើយ លោកពូទីន ឆ្លៀតព្រមានថា រុស្ស៊ីបានចាត់វិធានការបន្ថែមយ៉ាងដិតដល់ទៅហើយ ខាងធានាដល់សន្តិសុខ ទាំងយោធាខ្លួន ទាំងមូលដ្ឋានយោធាខ្លួននៅស៊ីរី ដែលឥឡូវពង្រឹងទៅដោយក្រុមយន្តហោះប្រមាញ់ និងប្រព័ន្ធមីស៊ីលការពារដែនអាកាសប្រសិទ្ធិភាពខ្ពស់។
លោកពូទីន បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ចាប់ពីពេលនេះតទៅ យន្តហោះរុស្ស៊ីណាក៏ដោយ ដែលចេញទៅទម្លាក់គ្រាប់បែកលើទីតាំងរបស់ ISIL គឺតែងហោះអមដោយយន្តហោះប្រមាញ់ជានិច្ច។ លោកបានបញ្ជាឲ្យយោធារុស្ស៊ីប្រតិកម្ម “យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់បំផុត” គឺថាកម្ទេចចោល ដោយគ្មានប្រណី និងឥតបង្អែបង្អង់ឡើយ រាល់តែទីដៅណា ដែលពាំនាំជាគ្រោះថ្នាក់ ដល់ក្រុមយន្តហោះរុស្ស៊ី ឬ ដល់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធយោធារបស់រុស្ស៊ីនៅលើដី។
ចំណែកលោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសទួគី Mevlut Cavusoglu អំពាវនាវរុស្ស៊ី ដែលគាត់ចាត់ទុកថា ជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំមួយ របស់ទួគីឲ្យ ”ស្ងប់ចិត្ត” ទៅទាំងចង្អុលឲ្យឃើញថា សេចក្តីអំណត់អត់ធ្មត់របស់ទួគី មិនមែនគ្មានព្រំដែនទេ។ តាមសម្តីគាត់ បើទួគីគ្មានចេតនាសងសឹកទល់នឹងរុស្ស៊ី ចំពោះអ្វីៗដែលរុស្ស៊ី បានធ្វើមកលើខ្លួន គឺមិនមែនមានន័យថា ទួគីភ័យខ្លាច ឬក៏យល់ក្នុងចិត្តថា ខ្លួនជាប់ពិរុទ្ធអ្វីណានៅពីមុខរុស្ស៊ីឡើយ ។
ភាពតានតឹងនិងសង្គ្រាមពាក្យសំដី នៅតែបន្តមានរវាងរុស្ស៊ីនិងទួគី គិតចាប់តាំងពីទួគី បាញ់ទម្លាក់យន្តហោះទម្លាក់គ្រាប់រុស្ស៊ី កាលពីថ្ងៃទី២៤វិច្ឆិកា។ ប្រធានាធិបតីតួកគី លោករេស៊ីប អ៊ែរដូហ្កាន បាននិយាយថា ទួគីកំពុងរកប្រទេសផ្គត់ផ្គង់ប្រេង និងឧស្ម័នក្រៅពីរុស្ស៊ី។
នៅផ្នែកការទូត រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសទួគី ទើបតែបានអំពាវនាវឲ្យមានការពិភាក្សា ជាមួយរុស្ស៊ី ដើម្បីបន្ថយភាពតានតឹង ប៉ុន្តែនៅផ្នែកនយោបាយវិញ ប្រមុខរដ្ឋទួគី បានប្រកាសដំណឹងមួយ ដែលនឹងធ្វើឲ្យទីក្រុងម៉ូស្គូ មិនសប្បាយចិត្ត ៕